Ορθή χρήση στο YouTube

H ορθή χρήση είναι ένα νομικό δόγμα σύμφωνα με το οποίο η χρήση υλικού που προστατεύεται από πνευματικά δικαιώματα, υπό συγκεκριμένες περιστάσεις, επιτρέπεται χωρίς άδεια από τον δικαιούχο πνευματικών δικαιωμάτων.

Το YouTube λαμβάνει πολλά αιτήματα για την κατάργηση βίντεο τα οποία, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς των δικαιούχων πνευματικών δικαιωμάτων, παραβαίνουν τη νομοθεσία πνευματικών δικαιωμάτων. Ορισμένες φορές, αυτά τα αιτήματα ισχύουν για βίντεο που πληρούν τα κριτήρια για εξαιρέσεις πνευματικών δικαιωμάτων ή φαίνεται να αποτελούν σαφή παραδείγματα ορθής χρήσης.

Τα δικαστήρια έχουν αποφανθεί ότι οι δικαιούχοι πνευματικών δικαιωμάτων πρέπει να εξετάζουν κατά πόσο οι εξαιρέσεις πνευματικών δικαιωμάτων ισχύουν πριν από την υποβολή ενός αιτήματος κατάργησης λόγω παραβίασης πνευματικών δικαιωμάτων.

Αν η χρήση υλικού που προστατεύεται από πνευματικά δικαιώματα σε ένα βίντεο πληροί τις προϋποθέσεις εξαίρεσης πνευματικών δικαιωμάτων, τότε το βίντεο θεωρείται νόμιμο και μη παραβατικό. Για αυτόν τον λόγο, συχνά ζητάμε από τους δικαιούχους πνευματικών δικαιωμάτων να εξετάσουν αν ισχύουν εξαιρέσεις πνευματικών δικαιωμάτων πριν υποβάλουν αίτημα κατάργησης λόγω παραβίασης πνευματικών δικαιωμάτων στο YouTube. Αν ένας δικαιούχος πνευματικών δικαιωμάτων πιστεύει ότι ένα βίντεο δεν πληροί τις προϋποθέσεις για εξαίρεση, τότε πρέπει να μας εξηγήσει επαρκώς τον λόγο. 

Αν ένας δικαιούχος πνευματικών δικαιωμάτων δεν μας παράσχει μια επαρκή επεξήγηση για τον λόγο για τον οποίο ένα βίντεο δεν πληροί τις προϋποθέσεις εξαίρεσης πνευματικών δικαιωμάτων, τότε το βίντεο δεν θα καταργηθεί από το YouTube. 

Εξαιρέσεις πνευματικών δικαιωμάτων σε ολόκληρο τον κόσμο

Παρόλο που οι διεθνείς κανόνες σχετικά με τις εξαιρέσεις πνευματικών δικαιωμάτων είναι συχνά παρεμφερείς, μπορεί επίσης να διαφέρουν. Υπάρχουν διαφορετικοί κανόνες σε κάθε χώρα και περιοχή σχετικά με το αν επιτρέπεται η χρήση υλικού που προστατεύεται με πνευματικά δικαιώματα, χωρίς την άδεια του δικαιούχου των πνευματικών δικαιωμάτων.

Λάβετε υπόψη ότι κατά την απάντηση στα αιτήματα κατάργησης λόγω παραβίασης πνευματικών δικαιωμάτων, λαμβάνουμε υπόψη τους τοπικούς κανόνες. Μπορείτε να δείτε την Αναφορά διαφάνειας του YouTube σχετικά με τα πνευματικά δικαιώματα για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πώς απαντάμε σε αιτήματα κατάργησης λόγω παραβίασης πνευματικών δικαιωμάτων, όπως πόσο συχνά ζητάμε επιπλέον επεξηγήσεις από τους δικαιούχους πνευματικών δικαιωμάτων που ισχυρίζονται ότι ένα βίντεο δεν πληροί τις προϋποθέσεις εξαίρεσης πνευματικών δικαιωμάτων.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα έργα σχολιασμού, κριτικής, έρευνας, διδασκαλίας ή ειδησεογραφίας ενδέχεται να θεωρηθούν ως ορθή χρήση. Στην ΕΕ, αναγνωρίζονται πιο περιορισμένες εξαιρέσεις και η χρήση πρέπει να εμπίπτει σε συγκεκριμένες κατηγορίες, όπως είναι η παράθεση, ο σχολιασμός, η κριτική, η δημιουργία γελοιογραφίας, παρωδίας και μιμήσεων. Σε άλλες χώρες/περιοχές υπάρχει μια έννοια που ονομάζεται θεμιτή συμπεριφορά, η οποία ενδέχεται να λειτουργεί διαφορετικά.

Σε τελική ανάλυση, τα δικαστήρια αποφασίζουν τις περιπτώσεις ορθής χρήσης με βάση τα δεδομένα που ισχύουν σε κάθε υπόθεση. Προτού ανεβάσετε βίντεο που χρησιμοποιούν υλικό με προστασία πνευματικών δικαιωμάτων, σας προτείνουμε να λάβετε νομική συμβουλή από κάποιον ειδικό.

Τέσσερις παράγοντες ορθής χρήσης

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα αρμόδια δικαστήρια αποφασίζουν ποιες θεωρούνται περιπτώσεις ορθής χρήσης. Ο δικαστής θα λάβει υπόψη με ποιον τρόπο ισχύουν οι τέσσερις παράγοντες ορθής χρήσης σε κάθε δεδομένη περίπτωση. Οι τέσσερις παράγοντες ορθής χρήσης είναι οι εξής:

1. Ο σκοπός και ο χαρακτήρας της χρήσης, συμπεριλαμβανομένης της φύσης της χρήσης ως εμπορικής ή για μη κερδοσκοπικούς εκπαιδευτικούς σκοπούς

Τα δικαστήρια συνήθως εστιάζουν στο αν η χρήση υλικού με προστασία πνευματικών δικαιωμάτων έχει "τροποποιητικό χαρακτήρα". Αυτό σημαίνει αν προστίθενται νέες εκφράσεις ή νοήματα στο πρωτότυπο υλικό ή αν απλώς αντιγράφεται το πρωτότυπο υλικό.

Η εμπορική χρήση είναι λιγότερο πιθανό να θεωρηθεί "ορθή χρήση", ωστόσο εξακολουθεί να είναι δυνατή η δημιουργία εσόδων από ένα βίντεο που περιλαμβάνει υλικό ορθής χρήσης.

2. Η φύση του έργου που προστατεύεται από πνευματικά δικαιώματα

Η χρήση υλικού από έργα που κατά κύριο λόγο παραθέτουν γεγονότα είναι πιθανότερο να θεωρηθεί ορθή από ό,τι η χρήση έργων που είναι αποκλειστικά μυθοπλαστικά.

3. Η έκταση και η ουσιαστικότητα του τμήματος που χρησιμοποιείται σε σχέση με το σύνολο του έργου που προστατεύεται από πνευματικά δικαιώματα

Η χρήση μικρών αποσπασμάτων υλικού από ένα πρωτότυπο έργο είναι πιθανότερο να θεωρηθεί ορθή χρήση σε σχέση με τη χρήση μεγάλων τμημάτων. Ωστόσο, αν το δανεισμένο υλικό συνιστά τον πυρήνα του έργου, σε ορισμένες περιπτώσεις η χρήση ακόμη και ενός μικρού τμήματος ενδέχεται να θεωρηθεί μη ορθή.

4. Το αποτέλεσμα της χρήσης στην πιθανή αγορά ή η αξία του έργου που προστατεύεται από πνευματικά δικαιώματα

Οι χρήσεις που έχουν αρνητικό αντίκτυπο στη δυνατότητα του δικαιούχου των πνευματικών δικαιωμάτων να αποκομίζει κέρδος από το πρωτότυπο έργο του είναι λιγότερο πιθανό να θεωρηθούν ορθές. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα δικαστήρια έχουν αποφανθεί υπέρ εξαιρέσεων του εν λόγω παράγοντα, στα πλαίσια παρωδιών.

Παράδειγμα ορθής χρήσης

Donald Duck Meets Glenn Beck in Right Wing Radio Duck

"Donald Duck Meets Glenn Beck in Right Wing Radio Duck" από rebelliouspixels Αυτή η διασκευή συνδυάζει σύντομα αποσπάσματα υλικού από διαφορετικές πηγές. Οι διασκευές δημιουργούν ένα νέο μήνυμα για το φαινόμενο της προκλητικής ρητορικής σε περιόδους οικονομικής κρίσης. Τα έργα που δίνουν ένα νέο νόημα στο υλικό πηγής μπορούν να θεωρηθούν ως ορθή χρήση.

Πρωτοβουλία του YouTube για προστασία στο πλαίσιο της ορθής χρήσης

Σε κάποιες σπάνιες περιπτώσεις, ζητήσαμε από δημιουργούς του YouTube να συμμετάσχουν σε μια πρωτοβουλία, η οποία προστατεύει ορισμένα παραδείγματα "ορθής χρήσης" στο YouTube από τα αιτήματα κατάργησης λόγω παραβίασης πνευματικών δικαιωμάτων. Μέσα από αυτήν την πρωτοβουλία, το YouTube καλύπτει δικαστικά έξοδα ύψους 1 εκατ. δολαρίων σε δημιουργούς που έχουν λάβει αιτήματα κατάργησης για βίντεο που αποτελούν ορθή χρήση, στην περίπτωση που η κατάργηση καταλήξει σε αγωγή για παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων.

Ο στόχος αυτής της πρωτοβουλίας είναι να παρέχει στους εν λόγω δημιουργούς την ευκαιρία να προστατεύσουν το έργο τους. Επίσης, στοχεύει να βελτιώσει τον δημιουργικό κόσμο μέσα από την ενημέρωση για τη σημασία αλλά και τα όρια της ορθής χρήσης. Λόγω των διαφορών στους κανόνες που διέπουν τις εν λόγω χρήσεις σε διαφορετικές χώρες/περιοχές, όπως περιγράφεται παραπάνω, μπορούμε να προσφέρουμε αυτήν την πρωτοβουλία μόνο σε δημιουργούς που ζουν στις Ηνωμένες Πολιτείες και συμφωνούν ότι τα βίντεό τους είναι διαθέσιμα μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Παραδείγματα βίντεο σε σχέση με την πρωτοβουλία του YouTube για προστασία στο πλαίσιο της ορθής χρήσης

Fracking Next Door

Για περισσότερα παραδείγματα, ανατρέξτε στο playlist σχετικά με την προστασία στο πλαίσιο της ορθής χρήσης.

Σημείωση: Αν βρίσκεστε στις ΗΠΑ, μπορείτε να παρακολουθήσετε τα βίντεο με προστασία στο συγκεκριμένο playlist. Ωστόσο, αν βρίσκεστε εκτός ΗΠΑ, δυστυχώς δεν μπορείτε να παρακολουθήσετε τα βίντεο σε αυτό το playlist.

Αυτά τα παραδείγματα βίντεο αντιπροσωπεύουν ένα μικρό δείγμα του μεγάλου αριθμού αιτημάτων κατάργησης λόγω παραβίασης πνευματικών δικαιωμάτων που λαμβάνουμε. Αντιπροσωπεύουν, επίσης, ένα μικρό μόνο ποσοστό των πιθανών περιπτώσεων ορθής χρήσης που υπόκεινται σε κατάργηση.

Το YouTube μπορεί να προσφέρει προστασία στο πλαίσιο της ορθής χρήσης σε ένα μικρό αριθμό βίντεο ετησίως, τα οποία επιλέγονται με βάση πολλούς παράγοντες. Σε γενικές γραμμές επιλέγουμε βίντεο που επιδεικνύουν με βέλτιστο τρόπο την ορθή χρήση σύμφωνα με τους τέσσερις παράγοντες ορθής χρήσης.

Αν επιλέξουμε το βίντεό σας για να συμμετέχει σε αυτήν την πρωτοβουλία, θα επικοινωνήσουμε μαζί σας. Δεν είναι απαραίτητο να επικοινωνήσετε εσείς μαζί μας για να μας ζητήσετε προστασία για το βίντεό σας. Αν μπορούμε να σας παρέχουμε αυτή την προστασία, θα έρθουμε σε επαφή μαζί σας.

Επαναφορά βίντεο που εμπίπτουν στο πλαίσιο της ορθής χρήσης

Παρόλο που το YouTube δεν μπορεί να παρέχει νομική προστασία σε όλους, βρισκόμαστε σε συνεχή επαγρύπνηση για αιτήματα κατάργησης λόγω παραβίασης πνευματικών δικαιωμάτων που επηρεάζουν όλους τους δημιουργούς του YouTube.

Ίσως γνωρίζετε ήδη ορισμένες αξιοσημείωτες περιπτώσεις κατά τις οποίες ζητήσαμε από τους δικαιούχους δικαιωμάτων να επανεξετάσουν τα αιτήματα κατάργησης και επαναφέραμε βίντεο που εμπίπτουν στο πλαίσιο της ορθής χρήσης. Για παράδειγμα:

• Αυτό το βίντεο από το κανάλι Young Turks με σύντομα αποσπάσματα από μια διαφήμιση που δέχτηκε έντονη κριτική, στο πλαίσιο μιας συζήτησης για τους λόγους σύμφωνα με τους οποίους η εν λόγω διαφήμιση προσβάλλει τους θεατές.
• Αυτό το βίντεο του Secular Talk, το οποίο ασκεί κριτική σε ένα πολιτικό πρόσωπο, επειδή υποστήριξε μια μη δοκιμασμένη θεραπεία για διαβητικούς.
• Το διασκευασμένο βίντεο με σκηνές ταινιών Buffy vs Edward: Twilight Remixed -- [original version], που συγκρίνει τους ρόλους των γυναικών σε δύο ταινίες με θέμα τους βρικόλακες, οι οποίες απευθύνονται σε εφήβους.
• Το βίντεο "No Offense" που ανέβασε το κανάλι National Organization for Marriage, στο οποίο χρησιμοποιείται απόσπασμα της ομιλίας από μια διάσημη προσωπικότητα ως παράδειγμα αγενούς συμπεριφοράς.

Περισσότερες πληροφορίες

Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για την ορθή χρήση, μπορείτε να βρείτε πολλούς διαθέσιμους πόρους στο διαδίκτυο. Οι παρακάτω ιστότοποι προορίζονται μόνο για εκπαιδευτικούς σκοπούς και δεν προωθούνται από το YouTube.

• Code of Best Practices in Fair Use for Online Video (Κώδικας βέλτιστων πρακτικών για ορθή χρήση των διαδικτυακών βίντεο) από το Center for Media and Social Impact.
• Αναλυτική περιγραφή των τεσσάρων παραγόντων από το Digital Media Law Project
• Ευρετήριο ορθής χρήσης της Υπηρεσίας πνευματικών δικαιωμάτων των ΗΠΑ